5 Tác Hại Do Ngủ Quá Nhiều Ảnh Hưởng Tới Sức Khỏe
Nhiều người nghĩ rằng ngủ càng nhiều thì cơ thể càng khỏe mạnh. Tuy nhiên, ngủ quá nhiều lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất và tinh thần. Từ rối loạn giấc ngủ, béo phì đến trầm cảm – những tác hại này có thể đang âm thầm đe dọa bạn mỗi ngày. Cùng tìm hiểu 5 tác hại phổ biến khi ngủ quá nhiều để điều chỉnh thói quen nghỉ ngơi hợp lý hơn.
Giấc ngủ đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sức khỏe thể chất và tinh thần. Một giấc ngủ đủ và chất lượng giúp cơ thể phục hồi năng lượng, cải thiện trí nhớ, tăng cường hệ miễn dịch và nâng cao chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, bên cạnh việc thiếu ngủ gây mệt mỏi thì tình trạng ngủ quá nhiều cũng đang trở thành vấn đề đáng lo ngại mà nhiều người thường chủ quan bỏ qua.
Như thế nào là ngủ "quá nhiều"?
Ngủ quá nhiều là tình trạng ngủ vượt quá thời lượng cần thiết để cơ thể phục hồi, thường được xác định là hơn 9-10 giờ mỗi ngày đối với người trưởng thành. Điều này không chỉ bao gồm giấc ngủ ban đêm mà còn cả các giấc ngủ ngắn ban ngày như ngủ trưa và những khoảng thời gian ngủ khác..
Trong khi trẻ em và thanh thiếu niên cần nhiều giờ ngủ hơn do đang trong giai đoạn phát triển, thì với người lớn, ngủ quá nhiều lại có thể là dấu hiệu của sức khỏe không tốt hoặc thói quen sinh hoạt thiếu điều độ.
Tìm hiểu: Ngủ bao nhiêu giờ một ngày là đủ?
Nhiều yếu tố có thể khiến một người ngủ nhiều hơn bình thường, bao gồm tình trạng mệt mỏi kéo dài, rối loạn giấc ngủ như hội chứng ngủ rũ, hoặc tác dụng phụ của một số loại thuốc. Ngoài ra, các vấn đề tâm lý như trầm cảm, lo âu cũng khiến người bệnh ngủ nhiều như một cách để "trốn tránh" thực tại. Cần hiểu rằng ngủ quá nhiều không đồng nghĩa với việc cơ thể được nghỉ ngơi tốt hơn mà đôi khi còn làm giảm chất lượng cuộc sống.
5 tác hại do ngủ quá nhiều đối với sức khỏe
Nếu bạn thường xuyên cảm thấy mệt mỏi ngay cả sau khi ngủ dài, khó thức dậy vào buổi sáng, hoặc ngủ li bì vào ban ngày, có thể bạn đang ngủ quá nhiều. Thói quen này còn có thể đi kèm với cảm giác đau đầu, khó tập trung hoặc cơ thể uể oải suốt cả ngày.
Gây đau đầu, ảnh hưởng đến chức năng não bộ
Một tác hại phổ biến khác khi ngủ quá nhiều là tình trạng đau đầu kéo dài, đặc biệt là vào buổi sáng sau khi thức dậy. Nguyên nhân đến từ việc giấc ngủ quá dài làm gián đoạn chu kỳ ngủ tự nhiên, khiến lượng serotonin – chất dẫn truyền thần kinh giúp điều chỉnh tâm trạng và giấc ngủ – bị rối loạn. Điều này dễ gây ra cảm giác đau đầu âm ỉ, mệt mỏi tinh thần và suy giảm sự tỉnh táo.
Ngoài ra, ngủ quá nhiều còn ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng não bộ. Khi không duy trì được nhịp sinh học ổn định, não bộ trở nên “ì ạch” hơn, khả năng tư duy, ghi nhớ và tập trung bị giảm sút. Về lâu dài, thói quen ngủ quá nhiều có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến trí nhớ như Alzheimer hoặc sa sút trí tuệ sớm.
Để bảo vệ sức khỏe não bộ, bạn nên duy trì thời gian ngủ khoa học – trung bình từ 7 đến 8 tiếng mỗi đêm, kết hợp với thói quen sinh hoạt lành mạnh, luyện tập thể chất và rèn luyện trí não thường xuyên.
Tìm hiểu: Tại sao bạn ngủ dậy bị đau đầu?
Gây cảm giác mệt mỏi, uể oải
Nhiều người lầm tưởng rằng ngủ càng nhiều thì cơ thể sẽ càng khỏe khoắn và tràn đầy năng lượng. Thế nhưng, thực tế lại hoàn toàn ngược lại. Khi bạn ngủ quá nhiều, đồng hồ sinh học bên trong cơ thể bị rối loạn, khiến chu kỳ thức – ngủ trở nên mất cân bằng. Điều này làm cho cơ thể khó thức dậy vào buổi sáng, kéo theo cảm giác mệt mỏi, uể oải, thậm chí là buồn ngủ kéo dài cả ngày.
Ngoài ra, việc nằm lâu trên giường khiến lưu thông máu chậm lại, lượng oxy lên não giảm sút, dễ dẫn đến tình trạng đau đầu, chóng mặt hoặc khó tập trung. Càng ngủ nhiều, bạn càng cảm thấy lờ đờ, thiếu sức sống – đây là một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy ngủ quá nhiều đang ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống hàng ngày của bạn.
Dễ dẫn đến béo phì, tăng cân
Ngủ nhiều tưởng như là cách để cơ thể nghỉ ngơi và phục hồi, nhưng khi bạn ngủ quá nhiều, quá trình trao đổi chất bị chậm lại, dẫn đến năng lượng dư thừa dễ tích tụ dưới dạng mỡ. Bên cạnh đó, việc dành quá nhiều thời gian cho giấc ngủ đồng nghĩa với việc giảm thời gian vận động thể chất – yếu tố then chốt giúp duy trì cân nặng lý tưởng.
Không chỉ vậy, ngủ quá nhiều còn làm mất cân bằng hormone trong cơ thể, đặc biệt là leptin và ghrelin – hai hormone điều chỉnh cảm giác đói và no. Khi mất cân bằng, bạn có xu hướng ăn nhiều hơn, thèm đồ ngọt hoặc thực phẩm giàu calo, từ đó dễ dàng dẫn đến tăng cân không kiểm soát.
Việc tăng cân kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến ngoại hình mà còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm như tiểu đường, gan nhiễm mỡ, và các vấn đề tim mạch. Do đó, duy trì giấc ngủ hợp lý kết hợp với lối sống năng động là cách hiệu quả để giữ gìn vóc dáng và sức khỏe toàn diện.
Tăng nguy cơ trầm cảm, rối loạn tinh thần
Không chỉ ảnh hưởng đến thể chất, việc ngủ quá nhiều còn có tác động tiêu cực đến sức khỏe tinh thần. Các nghiên cứu cho thấy, những người ngủ quá 9 tiếng mỗi ngày có nguy cơ cao mắc các chứng rối loạn tâm lý, trong đó phổ biến nhất là trầm cảm.
Ngủ quá nhiều có thể khiến cơ thể mất đi nhịp sinh học bình thường, làm giảm hứng thú với các hoạt động thường ngày, tạo cảm giác buồn chán, lười biếng, mất động lực. Tình trạng này kéo dài có thể dẫn đến cảm xúc tiêu cực, cô lập xã hội và suy giảm chất lượng cuộc sống.
Đáng chú ý, trầm cảm và ngủ quá nhiều thường có mối liên hệ hai chiều: người trầm cảm có xu hướng ngủ nhiều hơn bình thường, trong khi ngủ nhiều lại góp phần làm tình trạng trầm cảm trở nên trầm trọng hơn. Vì vậy, nếu bạn nhận thấy bản thân ngủ quá nhiều kèm theo dấu hiệu mất cân bằng cảm xúc, hãy sớm tìm đến sự hỗ trợ từ bác sĩ hoặc chuyên gia tâm lý.
Tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch
Một trong những hậu quả nghiêm trọng khi ngủ quá nhiều là làm tăng nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tim mạch. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người thường xuyên ngủ trên 9–10 tiếng mỗi ngày có khả năng cao gặp phải các vấn đề như cao huyết áp, xơ vữa động mạch, thậm chí là đột quỵ.
Lý do là khi ngủ quá lâu, cơ thể hoạt động chậm lại, tuần hoàn máu không còn hiệu quả như bình thường. Việc này có thể ảnh hưởng đến chức năng co bóp của tim, gây rối loạn nhịp tim và làm giảm khả năng vận chuyển oxy đến các cơ quan quan trọng. Bên cạnh đó, thói quen ngủ quá nhiều thường đi kèm với lối sống ít vận động – một yếu tố nguy cơ chính dẫn đến các bệnh tim mạch.
Do đó, nếu bạn đang có thói quen ngủ quá lâu mỗi ngày mà vẫn cảm thấy mệt mỏi, hãy lưu ý đến sức khỏe tim mạch của mình và chủ động điều chỉnh giấc ngủ hợp lý.
Để duy trì sức khỏe tốt, người trưởng thành nên ngủ từ 7 đến 8 giờ mỗi đêm. Việc duy trì thói quen ngủ lành mạnh không chỉ giúp cơ thể phục hồi mà còn giảm nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan đến giấc ngủ.
Tìm hiểu thêm: Ảnh hưởng của việc "Ngủ nướng" đến sức khỏe
Giải pháp cân bằng giấc ngủ
Để hạn chế ngủ quá nhiều, bạn nên thiết lập những biện pháp kiểm soát giấc ngủ hợp lý, bạn hoàn toàn có thể duy trì một thói quen ngủ khoa học và nâng cao chất lượng cuộc sống. Hãy tạo dựng lịch trình ngủ đều đặn, hạn chế ngủ trưa quá lâu, kết hợp với việc tăng cường vận động và chế độ ăn uống lành mạnh. Đồng thời, nếu tình trạng ngủ quá nhiều kéo dài và ảnh hưởng đến sức khỏe, đừng ngần ngại tìm sự hỗ trợ từ các chuyên gia y tế.
Giấc ngủ đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể, nhưng việc ngủ quá nhiều lại có thể mang lại những tác hại không nhỏ. Từ việc gây cảm giác mệt mỏi, uể oải, tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, béo phì, cho đến ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần và chức năng não bộ, thói quen ngủ quá nhiều thực sự có thể phá vỡ cân bằng cơ thể.
Một giấc ngủ vừa đủ, kết hợp với một lối sống năng động, sẽ giúp bạn cảm thấy khỏe mạnh, tỉnh táo và tràn đầy năng lượng suốt cả ngày dài.