Thức khuya xem điện thoại: 9 Tác hại khôn lường đến sức khỏe

Ngày nay, việc sử dụng điện thoại trước khi ngủ đã trở thành thói quen phổ biến ở nhiều lứa tuổi. Tuy nhiên, các nghiên cứu chỉ ra rằng thói quen này ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe thể chất và tinh thần. Trong bài viết này, hãy cùng Elmich Dr.Sleep khám phá 9 tác hại khôn lường của việc thức khuya xem điện thoại và những lời khuyên hữu ích để thay đổi thói quen này ngay hôm nay!

Thực trạng thức khuya xem điện thoại tại Việt Nam

Việt Nam đang chứng kiến một thực trạng đáng báo động: việc thức khuya xem điện thoại trở nên phổ biến ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là giới trẻ. Theo thống kê từ các nghiên cứu về thói quen sử dụng thiết bị điện tử, hơn 60% người dùng thường xuyên lướt mạng xã hội, xem video hoặc chơi game trên điện thoại sau 11 giờ đêm.

Nguyên nhân chính đến từ áp lực công việc, học tập ban ngày khiến nhiều người lựa chọn khoảng thời gian khuya để giải trí hoặc thư giãn. Ngoài ra, sự phát triển của các nền tảng như TikTok, YouTube, và Facebook với nội dung cuốn hút cũng làm tăng mức độ "nghiện" điện thoại.

Ánh sáng xanh từ màn hình điện thoại không chỉ gây hại cho mắt mà còn làm rối loạn nhịp sinh học, khiến nhiều người khó đi vào giấc ngủ và ngủ không sâu giấc. Thói quen này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe cá nhân mà còn tác động tiêu cực đến hiệu quả làm việc và học tập. Điều đáng lo ngại là ý thức về tác hại của việc thức khuya vẫn còn hạn chế, Nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời, thói quen này có thể gây ra nhiều hậu quả lâu dài đến sức khỏe cộng đồng.

9 tác hại của việc thức khua xem điện thoại đến sức khỏe

Thức khuya xem điện thoại không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ mà còn gây ra nhiều tác động tiêu cực đến sức khỏe thể chất và tinh thần. Điểm qua 9 tác hại dưới đây:

Rối loạn giấc ngủ

Thức khuya xem điện thoại làm gián đoạn chu kỳ giấc ngủ tự nhiên. Ánh sáng xanh phát ra từ màn hình điện thoại ức chế sự sản sinh melatonin – hormone giúp bạn dễ dàng đi vào giấc ngủ. Điều này khiến bạn khó đi vào giấc ngủ sâu và dễ bị tỉnh giấc vào giữa đêm. Tiến sĩ Charles Czeisler, chuyên gia tại Đại học Harvard, cho biết:

"Sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ có thể làm giảm chất lượng giấc ngủ và tăng nguy cơ mất ngủ mãn tính."

Theo một nghiên cứu của Đại học Harvard, ánh sáng xanh có thể làm giảm 22% lượng melatonin trong cơ thể. Hậu quả là cơ thể không được nghỉ ngơi đủ, gây cảm giác mệt mỏi, thiếu tỉnh táo, không tập trung vào ngày hôm sau.

Suy giảm thị lực

Nhìn vào màn hình điện thoại trong điều kiện ánh sáng yếu gây mỏi mắt và làm tăng nguy cơ hội chứng thị giác màn hình. Thói quen này dễ dẫn đến khô mắt, cận thị, và thậm chí thoái hóa điểm vàng khi lạm dụng trong thời gian dài. Việc thức khuya còn khiến mắt không được nghỉ ngơi đủ, giảm khả năng điều tiết, khiến bạn nhìn mờ hoặc đau nhức mắt và gia tăng nguy cơ tổn thương mắt vĩnh viễn.

 

Suy giảm trí nhớ và tập trung

Giấc ngủ kém chất lượng do thức khuya xem điện thoại ảnh hưởng trực tiếp đến não bộ. Một nghiên cứu của Đại học California cho thấy, thiếu ngủ lâu dài làm suy giảm chức năng vùng hippocampus – trung tâm ghi nhớ của não. Giáo sư Matthew Walker nhận định:

"Mất ngủ kéo dài không chỉ làm giảm khả năng ghi nhớ mà còn ảnh hưởng đến khả năng sáng tạo và giải quyết vấn đề."

Người thức khuya xem điện thoại thường gặp khó khăn trong việc ghi nhớ thông tin và xử lý vấn đề. Thiếu ngủ kéo dài làm suy giảm khả năng tập trung, gây ảnh hưởng đến hiệu suất học tập và làm việc. Điều này đặc biệt nguy hiểm đối với học sinh, sinh viên và những người làm việc trí óc.

Các nghiên cứu còn cho thấy tình trạng này làm tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer trong tương lai.

Tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính

Thức khuya làm rối loạn đồng hồ sinh học của cơ thể, khiến các chức năng quan trọng như trao đổi chất và miễn dịch bị ảnh hưởng. Điều này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường, cao huyết áp và béo phì.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), giấc ngủ kém làm tăng nồng độ cortisol (hormone căng thẳng), khiến cơ thể tích tụ mỡ và tăng nguy cơ viêm nhiễm. Giấc ngủ không đủ cũng khiến cơ thể tiết ra nhiều cortisol – hormone căng thẳng, dẫn đến tình trạng viêm mãn tính và tổn thương sức khỏe tổng thể.

Ảnh hưởng tâm lý và cảm xúc

Người thức khuya thường xuyên dễ rơi vào trạng thái lo âu, làm tăng nguy cơ trầm cảm và mất cân bằng cảm xúc do não bộ không được nghỉ ngơi đúng cách.

Nghiên cứu tại Đại học Stanford chỉ ra rằng việc sử dụng mạng xã hội trước khi ngủ có thể làm tăng cảm giác cô đơn và bất an.

Giảm hiệu suất học tập và làm việc

Thức khuya xem điện thoại khiến não bộ không có đủ thời gian để tái tạo và củng cố thông tin. Vào ngày hôm sau, bạn dễ bị mất tập trung, suy nghĩ chậm chạp và phản ứng kém linh hoạt. Tình trạng này không chỉ làm giảm hiệu suất công việc mà còn gây ảnh hưởng xấu đến các mối quan hệ xã hội và đời sống hàng ngày.

Gây lão hóa da sớm

Thức khuya làm giảm khả năng tái tạo tế bào da, khiến da mất đi độ đàn hồi và dễ xuất hiện nếp nhăn. Đồng thời, việc nhìn vào màn hình điện thoại trong thời gian dài gây căng thẳng lên vùng da quanh mắt, làm tăng quầng thâm và bọng mắt. Ánh sáng xanh từ điện thoại cũng phá hủy collagen trong da, dẫn đến tình trạng da xỉn màu và dễ bị tổn thương. Tiến sĩ da liễu Nguyễn Thị Thanh Mai nhấn mạnh:

“Một giấc ngủ chất lượng là yếu tố quan trọng giúp da khỏe mạnh và trẻ trung hơn.”

Làm suy yếu hệ miễn dịch

Thức khuya thường xuyên khiến hệ miễn dịch bị suy giảm, làm cơ thể dễ mắc các bệnh như cảm cúm, viêm họng và nhiễm trùng. Nguyên nhân là do cơ thể không có đủ thời gian để phục hồi và sản xuất các tế bào bạch cầu cần thiết để chống lại vi khuẩn, virus. Ngoài ra, thiếu ngủ còn làm gia tăng hormone cortisol, gây viêm mãn tính và làm tổn thương hệ miễn dịch. Hậu quả là bạn dễ cảm thấy mệt mỏi, ốm yếu và mất sức đề kháng trước các tác nhân gây bệnh.

 

Ảnh hưởng tiêu cực đến hệ tim mạch

Mất ngủ kéo dài do thức khuya xem điện thoại làm tăng nhịp tim và huyết áp, gây áp lực lớn lên hệ tim mạch. Các nghiên cứu chỉ ra rằng việc thiếu ngủ thường xuyên có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như cao huyết áp, xơ vữa động mạch và suy tim. Đồng thời, việc gián đoạn giấc ngủ ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát đường huyết, gây nguy cơ tiểu đường loại 2 – một yếu tố liên quan đến bệnh tim. Bác sĩ Tim Johnson từ Mayo Clinic khẳng định:

“Ngủ đủ giấc là chìa khóa giúp bảo vệ sức khỏe tim mạch lâu dài.”

Lời khuyên từ chuyên gia

Thay đổi thói quen thức khuya không hề khó nếu bạn bắt đầu từ những điều nhỏ như hạn chế sử dụng thiết bị điện tử trước giờ ngủ. Hãy ưu tiên chăm sóc giấc ngủ để cơ thể và tâm trí luôn khỏe mạnh, tràn đầy năng lượng.

Tránh sử dụng trước khi ngủ ít nhất 1 giờ

Các chuyên gia khuyến cáo bạn nên tránh sử dụng thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính bảng trước giờ ngủ khoảng 1 giờ. Điều này giúp mắt và não bộ có thời gian thư giãn, giảm thiểu ảnh hưởng của ánh sáng xanh đến chu kỳ giấc ngủ. Nếu cần sử dụng, hãy bật chế độ "Night Shift" hoặc "Chế độ ban đêm" để giảm ánh sáng xanh phát ra từ màn hình.

Tạo không gian ngủ tối ưu

Môi trường ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giấc ngủ. Hãy giữ phòng ngủ tối, yên tĩnh và tránh ánh sáng mạnh từ các thiết bị điện tử. Sử dụng gối và đệm chất lượng, chẳng hạn như các sản phẩm của Elmich Dr.Sleep, để hỗ trợ cơ thể và mang lại cảm giác thư thái hơn.

Đặt lịch ngủ khoa học và tuân thủ nghiêm ngặt

Các chuyên gia khuyên bạn nên đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời gian mỗi ngày, kể cả cuối tuần. Lịch trình cố định giúp đồng hồ sinh học của cơ thể hoạt động ổn định hơn, cải thiện đáng kể chất lượng giấc ngủ. Nếu khó ngủ, bạn có thể thử các phương pháp thư giãn như đọc sách, nghe nhạc nhẹ hoặc tập thở sâu trước khi đi ngủ.

Thay thế thói quen sử dụng điện thoại bằng các hoạt động thư giãn khác

Thay vì lướt điện thoại trước giờ ngủ, bạn có thể chuyển sang các hoạt động giúp thư giãn đầu óc như viết nhật ký, thiền, hoặc tập yoga. Những hoạt động này giúp não bộ giải tỏa căng thẳng và dễ dàng đi vào giấc ngủ hơn.

Nếu sống cùng gia đình, bạn cũng có thể dành thời gian này để trò chuyện cùng bạn đời, con cái, đọc sách hoặc kể truyện để có những giây phút thư giãn và gắn kết.

Sử dụng công cụ hỗ trợ để cải thiện giấc ngủ

Nếu gặp khó khăn khi thay đổi thói quen, bạn có thể thử sử dụng mặt nạ ngủ, tinh dầu oải hương, hoặc uống các loại đồ uống, trà thảo mộc giúp dễ ngủ để dễ đi vào giấc ngủ và ngủ ngon hơn.

Các sản phẩm chăn ga gối và nệm từ Elmich Dr.Sleep được thiết kế để giảm áp lực cơ thể, hỗ trợ lưu thông máu và mang lại giấc ngủ sâu tự nhiên. Sự đầu tư này không chỉ cải thiện chất lượng giấc ngủ mà còn giúp bạn giảm căng thẳng hiệu quả.

Lời kết

Thức khuya xem điện thoại không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ mà còn gây ra nhiều tác động tiêu cực đến sức khỏe thể chất và tinh thần. Thay đổi thói quen này không hề khó nếu bạn bắt đầu từ những điều nhỏ như hạn chế sử dụng thiết bị điện tử trước giờ ngủ. Hãy ưu tiên chăm sóc giấc ngủ để cơ thể và tâm trí luôn khỏe mạnh, tràn đầy năng lượng.