Tại Sao Nên Đắp Chăn Khi Ngủ? 7 Lợi Ích Bất Ngờ Cho Sức Khỏe
Bạn có bao giờ tự hỏi tại sao chúng ta thường đắp chăn khi ngủ, kể cả vào những ngày không quá lạnh? Thực tế, đắp chăn không chỉ đơn giản là để giữ ấm. Nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng việc đắp chăn đúng cách mang lại hàng loạt lợi ích bất ngờ cho giấc ngủ và sức khỏe tổng thể. Trong bài viết này, hãy cùng khám phá 7 lý do bạn nên duy trì thói quen đắp chăn mỗi đêm.
Đắp chăn khi ngủ là một thói quen phổ biến ở mọi lứa tuổi, bất kể thời tiết nóng hay lạnh. Nhiều người thậm chí không thể chợp mắt nếu thiếu cảm giác được đắp chăn ôm trọn cơ thể. Nhưng bạn có bao giờ tự hỏi vì sao việc đắp chăn lại quan trọng đến vậy, và nó có thực sự mang lại lợi ích gì cho sức khỏe?
Thực tế, đắp chăn không chỉ đơn giản là để giữ ấm. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng hành động tưởng chừng đơn giản này lại có tác động sâu sắc đến chất lượng giấc ngủ và trạng thái tinh thần. Từ việc giúp thư giãn hệ thần kinh, giảm lo âu, đến cải thiện tuần hoàn và giấc ngủ sâu — đắp chăn đóng vai trò như một “liệu pháp ngủ tự nhiên” mà ít ai để ý đến.
Trong bài viết này, hãy cùng khám phá 7 lợi ích bất ngờ của việc đắp chăn khi ngủ để hiểu vì sao đây là một thói quen bạn nên duy trì mỗi đêm.
7 Lợi ích bất ngờ của việc đắp chăn khi ngủ
Đắp chăn khi ngủ không chỉ giúp bạn ấm áp mà còn kích thích sản xuất melatonin, giảm stress và tăng chất lượng giấc ngủ. Sau đây là 7 lợi ích khi đắp chăn mà có thể bạn chưa từng nghĩ tới.
Giữ ấm cơ thể, điều hòa nhiệt độ
Dù thời tiết lạnh hay nóng, cơ thể vẫn có nguy cơ bị mất nhiệt trong lúc ngủ. Đắp chăn khi ngủ giúp giữ ấm, ngăn ngừa tình trạng lạnh đột ngột, đặc biệt vào ban đêm khi nhiệt độ giảm. Ngoài ra, chăn còn hỗ trợ cơ chế tự điều chỉnh thân nhiệt, giúp bạn có giấc ngủ ổn định hơn.
Cải thiện chất lượng giấc ngủ
Cảm giác mềm mại và ấm áp từ chăn giúp bạn thư giãn hơn, dễ dàng chìm vào giấc ngủ sâu. Việc đắp chăn còn giúp giảm thiểu những lần thức giấc giữa đêm do thay đổi nhiệt độ, từ đó tăng thời gian ngủ sâu và giúp cơ thể hồi phục tốt hơn.
Tạo cảm giác an toàn và dễ chịu
Theo nghiên cứu, việc được đắp chăn khi ngủ mang lại cảm giác an toàn và bình yên, tương tự như cảm giác được ôm ấp. Điều này giúp cơ thể giảm sản xuất hormone căng thẳng cortisol và tăng serotonin – hormone hạnh phúc, giúp bạn thư giãn và dễ ngủ hơn.
Giảm nguy cơ bị cảm lạnh và các bệnh về đường hô hấp
Việc đắp chăn không chỉ giữ ấm mà còn bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh như gió lạnh, bụi bẩn trong không khí. Điều này giúp hạn chế nguy cơ bị cảm lạnh, viêm họng hay các bệnh liên quan đến đường hô hấp, đặc biệt là vào mùa đông hoặc khi ngủ trong phòng điều hòa.
Hỗ trợ tuần hoàn máu và thư giãn cơ bắp
Khi đắp chăn khi ngủ, nhiệt độ cơ thể được duy trì ổn định, giúp các mạch máu giãn nở và thúc đẩy tuần hoàn máu. Điều này đặc biệt hữu ích đối với người cao tuổi hoặc những ai thường xuyên bị đau nhức cơ bắp, giúp cơ thể thư giãn và phục hồi tốt hơn sau một ngày dài.
Giúp trẻ nhỏ và người lớn tuổi ngủ ngon hơn
Trẻ nhỏ và người già thường có hệ thần kinh nhạy cảm với sự thay đổi nhiệt độ, dễ bị giật mình hoặc thức giấc vào ban đêm. Việc đắp chăn giúp ổn định thân nhiệt, tạo cảm giác ấm áp và an toàn, từ đó giúp họ ngủ sâu giấc hơn và tránh bị lạnh đột ngột gây ảnh hưởng đến sức khỏe.
Khi Nào Không Nên Đắp Chăn Hoặc Cần Lưu Ý
Mặc dù đắp chăn khi ngủ mang lại nhiều lợi ích, nhưng không phải lúc nào việc này cũng phù hợp. Trong một số trường hợp cụ thể, bạn cần cân nhắc kỹ lưỡng để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe:
Khi thời tiết quá nóng, oi bức
Vào mùa hè hoặc những ngày thời tiết nắng nóng cực điểm, việc đắp chăn có thể khiến cơ thể bị tích nhiệt, gây đổ mồ hôi, mất nước và cảm giác khó chịu. Thay vào đó, bạn nên:
- Sử dụng chăn mỏng, nhẹ, chất liệu thoáng mát như cotton, lụa, bamboo.
- Bật quạt hoặc điều hòa để làm mát không gian phòng ngủ trước khi đắp chăn.
Không đắp chăn quá dày hoặc trùm kín đầu
Việc đắp chăn quá dày có thể khiến cơ thể bị nóng bức, đổ mồ hôi nhiều và gây mất nước, làm giấc ngủ không sâu. Ngoài ra, trùm chăn kín đầu có thể làm giảm lượng oxy, gây khó thở và ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Tốt nhất, bạn nên để hở một phần mặt và cổ để có không khí lưu thông tốt hơn.
Người có vấn đề về hô hấp, tim mạch
Với những người mắc bệnh hen suyễn, khó thở khi nằm, hoặc bệnh tim mạch, đắp chăn quá nặng, dày hoặc trùm kín đầu có thể làm cản trở quá trình hô hấp. Hãy:
- Tránh đắp chăn trùm đầu khi ngủ.
- Chọn loại chăn nhẹ, thông thoáng để không tạo áp lực lên ngực hoặc gây bí thở.
Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 1 tuổi
Với trẻ sơ sinh, đắp chăn có thể gây nguy cơ ngạt thở hoặc hội chứng đột tử ở trẻ nhỏ (SIDS) nếu không đúng cách. Lưu ý:
- Không dùng chăn quá to, quá nặng hoặc chất liệu dễ gây nóng, bí.
- Nên sử dụng túi ngủ chuyên dụng thay vì chăn truyền thống.
Giữ chăn sạch sẽ để tránh dị ứng
Chăn có thể tích tụ bụi bẩn, vi khuẩn và mạt bụi nếu không được vệ sinh thường xuyên. Điều này có thể gây kích ứng da, dị ứng hoặc ảnh hưởng đến hệ hô hấp. Để đảm bảo sức khỏe, bạn nên:
- Giặt chăn ít nhất 1-2 lần/tháng đối với chăn mỏng và 1 lần/mùa đối với chăn dày.
- Phơi chăn dưới ánh nắng mặt trời để loại bỏ vi khuẩn và mùi hôi.
- Dùng vỏ chăn để hạn chế bụi bẩn và thay vỏ chăn thường xuyên.
Xem thêm: Cách Bảo Quản Chăn Ga Gối Đệm Bền, Sạch
Điều chỉnh tư thế ngủ khi đắp chăn
- Không nên quấn chăn quá chặt, vì có thể gây cảm giác gò bó, khó chịu.
- Nếu bạn hay trở mình khi ngủ, nên chọn chăn có kích thước phù hợp để tránh bị cuốn chăn ra khỏi người giữa đêm.
- Người mắc chứng đau lưng hoặc đau khớp có thể sử dụng chăn trọng lực hoặc chăn có độ đàn hồi tốt để hỗ trợ giấc ngủ.
Gợi ý chọn chăn phù hợp để tối ưu lợi ích khi ngủ
Mặc dù đắp chăn khi ngủ mang lại nhiều lợi ích, nhưng nếu sử dụng chăn không đúng cách có thể gây cảm giác khó chịu hoặc ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng để giúp bạn tận dụng tối đa lợi ích khi đắp chăn:
Chọn loại chăn phù hợp với thời tiết
- Mùa đông: Nên chọn chăn bông dày, chăn lông cừu hoặc chăn nỉ giúp giữ nhiệt tốt, ngăn cơ thể bị lạnh vào ban đêm.
- Mùa hè: Sử dụng chăn mỏng, chăn cotton hoặc chăn lụa thoáng khí để tránh cảm giác nóng bức và giúp cơ thể điều hòa nhiệt độ tốt hơn.
- Phòng điều hòa: Nếu ngủ trong phòng máy lạnh, nên chọn chăn có độ dày vừa phải để giữ ấm nhưng vẫn đảm bảo sự thoáng mát.
Xem thêm: Top 9 loại chăn mùa đông siêu ấm được ưa chuộng nhất
Chọn màu sắc và thiết kế phù hợp với phòng ngủ
Màu sắc chăn nên nhẹ nhàng, dễ chịu như các màu pastel hoặc trắng để tạo cảm giác thư giãn và dễ ngủ. Họa tiết đơn giản, tinh tế cũng sẽ giúp không gian ngủ của bạn trở nên thoải mái hơn.
Lựa chọn chăn có trọng lượng vừa phải
Chọn chăn không quá nặng, tránh gây áp lực lên cơ thể, đặc biệt là đối với người cao tuổi hoặc có vấn đề về hô hấp. Nếu bạn muốn sử dụng chăn trọng lực, hãy chọn loại có trọng lượng từ 7–12% trọng lượng cơ thể để tối ưu hiệu quả.
Chú ý đến chất liệu chăn để có cảm giác thoải mái nhất
Chất liệu chăn ảnh hưởng trực tiếp đến cảm giác khi ngủ. Một số gợi ý chất liệu phù hợp:
- Chăn cotton, chăn bông: Thoáng khí, mềm mại, phù hợp với mọi thời tiết.
- Chăn lụa: Mát mẻ, sang trọng, thích hợp cho mùa hè hoặc phòng điều hòa.
- Chăn lông cừu: Giữ nhiệt tốt, phù hợp với mùa đông lạnh.
Xem thêm: Hướng dẫn cách chọn mua chăn ga gối đệm (nệm) phù hợp
Kết luận
Đắp chăn khi ngủ không đơn thuần là thói quen hay phản xạ tự nhiên mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho sức khỏe. Từ việc giúp điều hòa thân nhiệt, cải thiện chất lượng giấc ngủ, đến hỗ trợ giảm stress và tăng cảm giác an toàn – tất cả đều góp phần tạo nên một giấc ngủ sâu, trọn vẹn hơn mỗi đêm.
Tuy nhiên, để tối ưu những lợi ích ấy, bạn cũng cần lưu ý chọn chăn phù hợp với thời tiết, cơ địa và hoàn cảnh sử dụng. Đồng thời tránh đắp chăn quá dày, quá nặng hoặc dùng sai cách trong những tình huống đặc biệt như trẻ sơ sinh, người mắc bệnh hô hấp, hoặc khi thời tiết quá nóng.
Những Câu Hỏi Thường Gặp
Đắp chăn có thực sự giúp cải thiện giấc ngủ không?
Có, việc đắp chăn khi ngủ có thể giúp cơ thể bạn duy trì nhiệt độ lý tưởng, từ đó hỗ trợ giấc ngủ sâu và thoải mái hơn. Chăn giúp tạo cảm giác an toàn và thư giãn, giảm căng thẳng, đồng thời cải thiện chất lượng giấc ngủ, giúp bạn thức dậy với một cơ thể khỏe khoắn và tràn đầy năng lượng.
Có nên đắp chăn khi trời nóng không?
Vào những ngày thời tiết nóng bức, bạn vẫn có thể đắp chăn, nhưng nên chọn loại chăn mỏng, nhẹ và có khả năng thoáng khí như chăn cotton, bamboo hoặc lụa. Những loại chăn này sẽ giúp bạn cảm thấy thoải mái mà không bị bí bách, đồng thời giúp cơ thể duy trì nhiệt độ ổn định.
Tại sao đắp chăn nặng lại không tốt cho sức khỏe?
Chăn quá nặng có thể tạo áp lực lên cơ thể, gây cảm giác khó chịu, đặc biệt là đối với những người có vấn đề về hô hấp, tim mạch hoặc người cao tuổi. Nếu dùng chăn trọng lực, bạn nên chọn loại có trọng lượng phù hợp với cơ thể (khoảng 7–12% trọng lượng cơ thể) để tối ưu hiệu quả mà không gây bất kỳ sự khó chịu nào.
Làm thế nào để chọn chăn phù hợp với mình?
Khi chọn chăn, bạn cần lưu ý đến yếu tố thời tiết, cơ địa và sở thích cá nhân. Vào mùa hè, chăn mỏng, nhẹ, thoáng khí là sự lựa chọn lý tưởng. Vào mùa đông, chăn bông, chăn dạ hoặc chăn lông vũ sẽ giữ ấm hiệu quả. Ngoài ra, bạn cũng cần chọn chăn có kích thước phù hợp với giường ngủ và tránh các loại chăn có chất liệu dễ gây dị ứng.
Có phải đắp chăn khi ngủ có thể giúp giảm căng thẳng và lo âu không?
Đúng vậy! Đặc biệt là với các loại chăn trọng lực (weighted blankets), việc đắp chăn có thể giúp giảm lo âu, căng thẳng và tạo cảm giác an toàn, thư giãn. Chăn trọng lực hoạt động theo cơ chế "áp lực nhẹ", kích thích các receptor thần kinh, giúp giảm hormone stress và tăng hormone hạnh phúc (serotonin và oxytocin), mang đến cảm giác bình yên và thư giãn hơn.
Đắp chăn có giúp cải thiện tuần hoàn máu không?
Khi đắp chăn đúng cách, cơ thể sẽ được bảo vệ khỏi nhiệt độ lạnh, giúp máu lưu thông tốt hơn, đặc biệt là ở những khu vực dễ bị lạnh như tay, chân. Việc giữ ấm cơ thể trong khi ngủ giúp tăng cường tuần hoàn máu và cải thiện sức khỏe tổng thể, giúp bạn cảm thấy khỏe mạnh hơn khi thức dậy.